Fontanna Neptuna w Gdańsku: historia, legendy i znaczenie. Czy wiesz, że Fontanna Neptuna w Gdańsku kryje niejedną tajemnicę? Znajdująca się w sercu Długiego Targu, imponująca rzeźba symbolizująca związek miasta z morzem i handlem morskim.
Dowiedz się, jak burzliwe losy tego dzieła, inspiracja flamandzkim manieryzmem oraz legendy związane z Goldwasserem sprawiły, że Fontanna Neptuna stała się nieodłącznym elementem gdańskiej tożsamości.
Historia Fontanny Neptuna w Gdańsku
Fontanna Neptuna w Gdańsku to jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli miasta, ściśle związany z jego historią i kulturą. Jej powstanie było częścią większego projektu mającego na celu upiększenie Gdańska i podkreślenie jego związku z morzem.
Budowa fontanny rozpoczęła się z inicjatywy burmistrza Bartłomieja Schachmanna w 1606 roku. Inspiracją dla projektu była chęć uczczenia Gdańska jako ważnego portu morskiego i jego związków z handlem morskim.
Projekt fontanny został wykonany przez Abrahama van den Blocke, architekta i rzeźbiarza pochodzącego z Niderlandów. Styl, w jakim zaprojektowano fontannę, to flamandzki manieryzm, charakterystyczny dla epoki renesansu.
Proces budowy fontanny trwał ponad dwie dekady. Statua Neptuna, wykonana z brązu przez Gerda Benninga, została ukończona w 1615 roku, jednak sama fontanna zaczęła działać dopiero w 1634 roku.
Umieszczono ją przed Dworem Artusa na Długim Targu, jednym z głównych placów Gdańska, z widokiem na rezydencje królewskie. Fontanna Neptuna była więc zarówno dziełem sztuki, jak i symbolem prestiżu miasta.
W 1634 roku wokół fontanny dodano żelazną kratę z herbami Gdańska i polskimi orłami, co dodatkowo podkreślało jej znaczenie dla miasta.
Neptun, jako rzymski bóg mórz, idealnie wpisywał się w kontekst portowego miasta, a jego statua nawiązywała do antycznych posągów, takich jak te przedstawiające Marka Aureliusza czy Torso Belwederskie.
Fontanna przetrwała wiele trudnych okresów, w tym II wojnę światową.
W 1943 roku, aby uchronić ją przed zniszczeniem, fontannę rozebrano i ukryto w miejscowości Parchowo. Niestety, mimo tych środków zapobiegawczych, fontanna uległa uszkodzeniu.
Po wojnie, w 1954 roku, przystąpiono do jej rekonstrukcji, a pełne przywrócenie do pierwotnego stanu zakończyło się w 1957 roku.
Fontanna Neptuna przeszła kolejne poważne renowacje w latach 1927 i 1954. Ostatnia duża renowacja miała miejsce w 2012 roku, kiedy to kompleksowo odrestaurowano zarówno posąg, jak i system wodny.
Dzięki tym zabiegom fontanna zachowała swój blask i nadal jest jednym z najważniejszych punktów turystycznych Gdańska.
Legenda o Goldwasserze
Jedną z najciekawszych legend związanych z fontanną jest ta o powstaniu słynnej gdańskiej nalewki - Goldwassera. Według przekazu, Neptun był oburzony, że do jego fontanny wrzucano monety, więc uderzył trójzębem w wodę, tworząc złote płatki, które odtąd zdobią ten ziołowy likier.
Inne Pomniki Neptuna w Gdańsku, na Helu i na Świecie
Oprócz słynnej Fontanny Neptuna na Długim Targu, w Gdańsku można znaleźć inne pomniki i nawiązania do boga mórz. Jednym z ciekawszych przykładów jest replika fontanny, która znajduje się w Parku Mini-Europa w Brukseli.
Ta replika, razem z innymi miniaturami europejskich zabytków, symbolizuje znaczenie Gdańska jako historycznego centrum handlowego.
Fontanna Neptuna, symbolizująca Boga Mórz z trójzębem w dłoni, jest jednym z głównych symboli miasta. To wręcz ikona, z którą każdy turysta robi sobie pamiątkowe zdjęcie, korzystając z życzliwości gołębi, które chętnie okupują pomnik i zapewniają Neptunowi całodobową ochronę.
Fontanna stoi w najbardziej reprezentacyjnej części Gdańska – na Długim Targu, tuż obok wejścia do Dworu Artusa. Projekt figury przedstawiającej Neptuna stworzył architekt i rzeźbiarz Abraham van de Blocke.
Siedemnastowieczna fontanna, z odlanym w brązie posągiem boga, otoczonego legendarnymi końmi morskimi, syrenami, trytonami, pelikanami, łabędziami i innymi morskimi stworami, jest świadectwem fascynacji dawnych mieszczan kulturą antyku.
Neptun był tak bardzo popularnym motywem w mieszczańskiej sztuce i architekturze, że jego wizerunek został uwieczniony na niejednej gdańskiej kamieniczce.
Istnieje pewne miejsce w Gdańsku, skąd możemy dostrzec aż trzy jego przedstawienia. Podczas spaceru z przewodnikiem można ulokować się tak, aby dostrzec “Trzy Neptuny”.
Pomnik Neptuna na Helu
Pomnik Neptuna na Helu to imponująca rzeźba z białego granitu, wzorowana na słynnej Fontannie Neptuna w Bolonii we Włoszech. Rzeźbę stworzył Tadeusz Biniewicz, rzeźbiarz samouk, a pomnik został oficjalnie odsłonięty w 2020 roku.
Jest to największa kamienna rzeźba Neptuna na świecie, mierząca 5,5 metra wysokości. Posąg stał się jedną z głównych atrakcji turystycznych Helu, znajdując się na Bulwarze Nadmorskim.
Inne Pomniki Neptuna na Świecie
Na świecie istnieje wiele pomników Neptuna, z których najbardziej znane to:
Fontanna Neptuna w Bolonii, Włochy: Ta rzeźba z 1564 roku, autorstwa Jeana de Boulogne, jest jednym z najbardziej znanych przedstawień Neptuna. Właśnie na tej fontannie wzorowany jest pomnik na Helu .
Fontanna Neptuna w Madrycie, Hiszpania: Zlokalizowana na Plaza de Cánovas del Castillo, ta fontanna została zbudowana w XVIII wieku i jest jednym z najbardziej charakterystycznych punktów stolicy Hiszpanii.
Fontanna Neptuna w Trieście, Włochy: Ta barokowa fontanna, zbudowana w XVIII wieku, znajduje się na Piazza Unità d’Italia i jest jednym z symboli miasta.
Fontanna Neptuna w Berlinie, Niemcy: Ta fontanna, zlokalizowana na Alexanderplatz, została zbudowana w XIX wieku i jest popularnym miejscem spotkań turystów.
Każdy z tych pomników ma swoje unikalne historie i cechy, ale wszystkie one podkreślają znaczenie Neptuna jako symbolu władzy nad wodami i związków z morzem.
Dzięki różnorodnym rzeźbom Neptuna na całym świecie, możemy zobaczyć, jak ten mitologiczny bóg wpłynął na kultury i sztukę w różnych krajach.
Comments