Spacerując po Drodze Królewskiej w Gdańsku, z pewnością zwrócisz uwagę na monumentalny budynek Ratusza Głównego Miasta.
Jego gotycko-renesansowa architektura dominuje nad zabytkową panoramą, przenosząc spacerowiczów w czasie do epoki, kiedy Gdańsk był ważnym ośrodkiem miejskim i handlowym.
Ratusz, który powstał w pierwszej połowie XIV wieku, był świadkiem licznych przebudów, każda dodając kolejne warstwy historii i splendoru.
Przez stulecia, od urzędowania burmistrzów, przez obrady Rady Miasta i Ławy, aż po sąd nazywany Wetowym, każdy zakątek tego miejsca ma swoją unikalną historię.
Pożar w 1556 roku, który zapoczątkował przebudowę w stylu renesansowym, dodał jeszcze więcej charakteru, z nowym hełmem wieży i pozłoconym posągiem króla Zygmunta II Augusta.
Dziś Ratusz służy jako Muzeum Historii Miasta Gdańska, otwierając swoje drzwi dla mieszkańców i turystów, którzy mogą podziwiać oryginalne wnętrza i wystawy odzwierciedlające bogate dziedzictwo miasta.
Nie zapomnij zajrzeć do Wielkiej Sali Rady oraz Wielkiej Sali Wety, a latem skorzystać z możliwości wejścia na galerię widokową na wieży, skąd rozciąga się przepiękna panorama Gdańska.
Zaplanuj więc wizytę w Ratuszu Głównego Miasta podczas swojego spaceru po Gdańsku - to nie tylko podróż przez bogatą historię, ale także okazja, by zobaczyć miasto z zupełnie nowej perspektywy.
Historia Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku
Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku, usytuowany na styku ulicy Długiej i Długiego Targu, jest gotycko-renesansową budowlą, której sylwetka dominuje nad panoramą Drogi Królewskiej – najbardziej reprezentacyjnego traktu zabytkowej części miasta. J
ego początki sięgają wczesnego średniowiecza i od XIV wieku był siedzibą władz najważniejszego obszaru Gdańska, zwanego Głównym Miastem.
Budowla powstała w pierwszej połowie XIV wieku jako murowany, jednopiętrowy obiekt. Rozbudowana została przez mistrza murarskiego Heinricha Ungeradina w latach 1379-1382. W kolejnych wiekach, w miarę rozwoju miasta, Ratusz przeszedł liczne przebudowy, szczególnie intensywne w XV i XVI wieku.
Wtedy to zwiększono jego gabaryty, aby mógł spełniać rozmaite funkcje – od urzędowania burmistrzów, przez obrady Rady Miasta i Ławy, aż po sąd nazywany Wetowym.
Kulminacyjnym momentem w historii ratusza był pożar, który wybuchł 3 października 1556 roku. Usuwanie jego skutków zapoczątkowało przebudowę gmachu w stylu renesansowym.
W ramach odbudowy, w latach 1559-1560 zbudowano nowy, wspaniały hełm wieży, a na iglicy umieszczono pozłocony posąg króla Zygmunta II Augusta.
Bogacące się gdańskie mieszczaństwo w końcu XVI i na początku XVII wieku dążyło do podkreślenia pozycji miasta, co miało swoje odzwierciedlenie w upiększaniu wnętrz Ratusza.
Prace te prowadzili mistrzowie złotego wieku sztuki gdańskiej, tacy jak Izaak van den Block, Hans Vredeman de Vries, Willem van der Meer, czy Anton Moeller, tworząc wspaniałe sale reprezentacyjne na pierwszym piętrze.
Druga wojna światowa przyniosła kolejne zniszczenia, ale mimo to udało się ocalić Ratusz. Odbudowa rozpoczęta w 1946 roku jest uważana za jedno z wybitniejszych osiągnięć polskiej powojennej sztuki konserwatorskiej. Od 1970 roku budynek służy jako siedziba Muzeum Historii Miasta Gdańska.
Architektura Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku
Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku reprezentuje połączenie stylów gotyckiego i renesansowego, co jest wyrazem ewolucji architektonicznej, jaką przeszedł przez wieki.
Pierwotna struktura ratusza, z murowaną częścią parterową i piętrem o konstrukcji szachulcowej, z czasem uległa znacznym przebudowom i rozbudowom, które nadały mu obecny, majestatyczny wygląd.
Około roku 1346 zdecydowano się na pierwszą poważną zmianę, zastępując szkieletowe piętro dwoma murowanymi kondygnacjami o wysokości nieco ponad 3 metry każda. Na parterze umieszczono salę rady, a powyżej ławę.
Dodatkowe przebudowy miały miejsce w latach 1379 – 1382, kiedy to budynek rozszerzono w kierunku zachodnim, dodając nowe pomieszczenia dla wagi miejskiej oraz sali sądowej, obecnie znaną jako Sala Czerwona.
Jednym z najstarszych pomieszczeń ratusza jest Komora Palowa, która funkcjonuje od końca XIV wieku. Oryginalnie sala kupiecka, w której pobierano miejskie podatki, z czasem przekształciła się w ważne miejsce do zbierania przedstawicieli różnych organów miasta.
Najbardziej imponującym miejscem jest Wielka Sala Wety (Sala Biała), gdzie odbywały się audiencje królewskie i zgromadzenia Trzech Ordynków.
W połowie XV wieku wieża ratuszowa, pierwotnie niska i wykonana w konstrukcji szkieletowej, została rozebrana i zastąpiona nową, murowaną konstrukcją, która dziś dominuje nad elewacją południową.
W 1492 roku wieża została ozdobiona wysmukłym hełmem pokrytym miedzianą blachą, co dodatkowo podkreśliło jej reprezentacyjność.
W 1537 roku wokół dziedzińca zaczęto wznosić nowe, trzykondygnacyjne budynki, tworząc trzy skrzydła dostawione do północno-zachodniej ściany dawnego ratusza. Ich pomieszczenia na piętrze przykryto jeszcze gotyckimi sklepieniami, dodając im dodatkowy charakter.
Elewacja od strony ulicy Długiej jest szczególnie godna uwagi, z centralnie usytuowaną wieżą zegarową, której wysokość wynosi imponujące 82 metry razem z hełmem.
Ta dominująca część budynku jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów architektonicznych Gdańska.
Ratusz Głównego Miasta dzisiaj - funkcje i dostępność dla turystów
Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku, po latach pełnienia funkcji administracyjnych, dzisiaj służy przede wszystkim jako Muzeum Historii Miasta Gdańska.
Zmiana funkcji pozwoliła otworzyć drzwi tej zabytkowej budowli dla mieszkańców i turystów, oferując im unikalne spojrzenie na bogatą historię Gdańska.
Muzeum oferuje szereg wystaw stałych oraz czasowych, które prezentują zarówno historię samego ratusza, jak i szersze konteksty historyczne miasta.
Szczególnie godne uwagi są ekspozycje znajdujące się w Wielkiej Sali Rady oraz Wielkiej Sali Wety, gdzie odwiedzający mogą podziwiać oryginalne wyposażenie i dekoracje, które przetrwały wieki.
Latem ratusz zaprasza również do zwiedzania galerii widokowej, znajdującej się na wieży. Z wysokości około 50 metrów roztacza się stąd przepiękna panorama Gdańska, umożliwiająca podziwianie zarówno zabytkowej części miasta, jak i nowoczesnych dzielnic.
Jest to jedna z najbardziej atrakcyjnych punktów widokowych w mieście, skąd można zobaczyć. słynne dźwigi Stoczni Gdańskiej czy wąskie uliczki Głównego Miasta.
Dla tych, którzy chcą zgłębić wiedzę na temat historii ratusza i miasta, muzeum oferuje także przewodniki i audioprzewodniki dostępne w kilku językach. Dzięki temu odwiedzający z różnych części świata mogą pełniej docenić znaczenie i historię tego miejsca.
Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku to zatem nie tylko zabytek, ale także żywe centrum edukacyjne i kulturowe, które wciąż odgrywa ważną rolę w życiu miasta i jego mieszkańców.
Jest to obiekt, który każdy turysta powinien umieścić na swojej liście miejsc do zwiedzania podczas pobytu w Gdańsku.